Fikcyjne samozatrudnienie – jakie zmiany czekają przedsiębiorców w 2025 roku?

Od 1 stycznia 2025 roku Belastingdienst wprowadza pełne egzekwowanie przepisów dotyczących tzw. fikcyjnego samozatrudnienia (schijnzelfstandigheid). Ta zmiana może wpłynąć na wielu przedsiębiorców działających w Holandii. Co to dokładnie oznacza, czym jest schijnzelfstandigheid, i jak upewnić się, że jesteś rzeczywiście niezależnym przedsiębiorcą? Sprawdź, jakie kroki warto podjąć, aby uniknąć problemów finansowych!

Czym jest fikcyjne samozatrudnienie?

Fikcyjne samozatrudnienie w Holandii to sytuacja, w której osoba jest formalnie zarejestrowana jako samozatrudniona, ale w praktyce wykonuje pracę na warunkach podobnych do etatowego pracownika – bez umowy o pracę. Choć taka osoba może formalnie być uznawana za samozatrudnioną, w rzeczywistości jej status niewiele różni się od statusu pracownika etatowego, a sama forma współpracy jest niewłaściwie zaklasyfikowana. Tego typu sytuacja stanowi naruszenie przepisów o samozatrudnieniu i może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych zarówno dla osoby samozatrudnionej, jak i dla jej zleceniodawcy.

Aby zapobiec nadużyciom, wprowadzono w 2016 roku ustawę Wet DBA (Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties). Choć przepisy te zostały uchwalone, napotkały trudności we wdrożeniu, przez co na pewien czas zawieszono ich egzekwowanie. Od 1 stycznia 2025 roku jednak nowe, bardziej szczegółowe zasady dotyczące samozatrudnienia będą obowiązywały w pełni.

Jak uniknąć fikcyjnego samozatrudnienia?

Aby uniknąć sytuacji, w której Twoje samozatrudnienie zostanie uznane za fikcyjne przez holenderski urząd skarbowy, przedsiębiorcy powinni przestrzegać kilku kluczowych zasad:

• Współpraca z wieloma klientami – Praca na rzecz różnych zleceniodawców pokazuje, że nie jesteś finansowo uzależniony od jednego klienta.
• Posiadanie własnych narzędzi i materiałów – Korzystanie z własnych zasobów (np. sprzętu czy materiałów) świadczy o większej niezależności zawodowej.
• Samodzielne podejmowanie decyzji – Jako przedsiębiorca powinieneś mieć kontrolę nad organizacją swojej pracy, w tym nad wyborem miejsca, czasu pracy i metod wykonania zlecenia.
• Ryzyko finansowe – Osoba samozatrudniona ponosi odpowiedzialność za efekty swojej pracy i ryzyko finansowe związane z działalnością gospodarczą.

Konsekwencje dla firm

Jeśli Belastingdienst uzna, że firma współpracuje z osobą samozatrudnioną w ramach fikcyjnego samozatrudnienia, może zostać ukarana grzywną oraz obciążona zaległymi składkami na ubezpieczenie społeczne, nawet do 5 lat wstecz – jednak kara będzie dotyczyć tylko okresu po 1 stycznia 2025 roku.

Z kolei jeśli urząd uzna, że samozatrudniony działał na zasadach fikcyjnego samozatrudnienia, może skorygować jego dochody, co będzie skutkować utratą ulg podatkowych, takich jak ulga dla przedsiębiorców (zelfstandigenaftrek) oraz zwolnienie z podatku dochodowego dla MŚP (mkb-winstvrijstelling). Taki przedsiębiorca będzie zobowiązany do zapłacenia zaległych podatków. Ponadto, zleceniodawca może zrezygnować z dalszej współpracy z osobą uznaną za fikcyjnie samozatrudnioną.

Warto podkreślić, że przez pierwszy rok obowiązywania nowych przepisów przewidziano okres przejściowy – firmy nie będą karane, jeśli udowodnią, że podejmują działania mające na celu rozwiązanie problemu fikcyjnego samozatrudnienia.

Podsumowanie

Nowe przepisy mają na celu uproszczenie i usprawnienie systemu samozatrudnienia oraz zapobieganie nadużyciom związanym z tzw. pseudo-samozatrudnieniem. Ich celem jest wprowadzenie większej przejrzystości w relacjach między firmami a osobami samozatrudnionymi. Aby uniknąć kar ze strony Belastingdienst, należy przestrzegać przepisów dotyczących umów o świadczenie usług, zadbać o elastyczność współpracy i odpowiednią dokumentację. Warto również skonsultować się z doradcą podatkowym, aby upewnić się, że działalność gospodarcza jest zgodna z nowymi wymaganiami.